Sơ kết 02 năm thực hiện Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và các văn bản quy định chi tiết

Tiếp tục thực hiện hiệu quả Kết luận số 13-KL/TW ngày 16/8/2021 của Bộ Chính trị về thực hiện Chỉ thị 48-CT/TW ngày 22/10/2010 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới; Nghị quyết số 96/2019/QH14 ngày 27/11/2019 của Quốc hội về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác của Viện Kiểm sát nhân dân, của Tòa án nhân dân và công tác thi hành án về công tác tư pháp thuộc trách nhiệm của Chính phủ; Chiến lược quốc gia phòng chống tội phạm giai đoạn 2016 - 2025 và định hướng đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh; Luật phòng, chống ma túy năm 2021 và các văn bản hướng dẫn thi hành, từ năm 2022 đến nay, Sở Tư pháp đã tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản để triển khai thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trên địa bàn tỉnh như: Kế hoạch triển khai công tác PBGDPL hằng năm, hòa giải ở cơ sở và xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi; Kế hoạch triển khai thực hiện Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Tham mưu Hội đồng Phối hợp PBGDPL tỉnh ban hành các kế hoạch triển khai nhiệm vụ của Hội đồng, kế hoạch triển khai các văn bản luật trong đó có nhiều nội dung liên quan đến pháp luật về phòng, chống tội phạm; các quyết định thành lập Ban tổ chức cuộc thi tìm hiểu pháp luật trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

Sở Tư pháp đã ban hành các văn bản để tổ chức, triển khai thực hiện PBGDPL về phòng, chống tội phạm ma túy như: Kế hoạch số 20/KH-STP ngày 07/3/2022 về việc triển khai thực hiện công tác phòng, chống tội phạm; phòng, chống ma túy; phòng, chống mua bán người và thực hiện xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2022; Kế hoạch số 39/KH-STP ngày 04/4/2023 về việc triển khai thực hiện công tác phòng, chống tội phạm; phòng, chống ma túy; phòng, chống mua bán người và thực hiện xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc năm 2023; Kế hoạch số 22/KH-STP ngày 15/3/2024 về việc triển khai thực hiện công tác phòng, chống tội phạm; phòng, chống mua bán người và phòng, chống ma túy năm 2024; Kế hoạch số 29/KH-STP ngày 15/4/2022 về việc tổ chức tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ PBGDPL về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật cho đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật và 06 văn bản khác liên quan

Các hoạt động cụ thể Tham mưu tổ chức hội nghị triển khai các văn bản luật

Tham mưu Hội đồng Phối hợp PBGDPL tỉnh tổ chức hội nghị triển khai Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và các luật có liên quan như Luật Xử lý vi phạm hành chính, Luật phòng, chống bạo lực gia đình,... cho các đại biểu là đại diện lãnh đạo Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh; lãnh đạo UBND và các phòng chuyên môn thuộc UBND các huyện, thị xã, thành phố, báo cáo viên pháp luật tỉnh.

Tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật và những người thực hiện công tác PBGDPL. 

Tổ chức 06 lớp tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng tuyên truyền, PBGDPL và bồi dưỡng kiến thức pháp luật về phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, trong đó lồng ghép nội dung pháp luật về phòng, chống ma túy cho báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật tại các huyện Nghĩa Hành, Sơn Tây, Sơn Hà, Sơn Tịnh và TP Quảng Ngãi (với mỗi lớp, hội nghị có gần 200 lượt người tham dự).

Ngoài ra, Sở Tư pháp còn lồng ghép, tuyên truyền nội dung pháp luật về phòng, chống ma túy thông qua việc thực hiện các chương trình, đề án về PBGDPL: Tổ chức 40 lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức pháp luật (với mỗi lớp, hội nghị có gần 150 lượt người tham dự); trong đó bao gồm lãnh đạo UBND, các phòng chuyên môn cấp huyện, báo cáo viên pháp luật huyện, hòa giải viên, tuyên tuyền viên pháp luật và những người có uy tín tại cộng đồng dân cư; triển khai 15 lượt tuyên truyền, PBGDPL cho gần 1.500 đối tượng là cán bộ, Nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số, ven biển và hải đảo.

Tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống ma túy với nhiều hình thức khác

- Tham mưu tổ chức thành công đợt 1 và đợt 2 Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật” trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, với 33.942 lượt người dự thi (đợt 1 bắt đầu từ 8 giờ 00 phút ngày 15/6/2023 đến 18 giờ 00 phút ngày 15/7/2023 với nội dung thi tìm hiểu Bộ luật Hình sự năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2017; Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 đã được sửa đổi, bổ sung năm 2021 và đợt 2 bắt đầu từ 8 giờ 00 phút ngày 15/8/2023 đến 18 giờ 00 phút ngày 15/9/2023 với nội dung thi tìm hiểu Luật Xử lý vi phạm hành chính năm 2012 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020); Nghị định số 118/2021/NĐ-CP ngày 23/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính; Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; ma túy; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình)

- Hướng dẫn tuyên truyền pháp luật về phòng, chống ma túy thông qua mô hình sinh hoạt các Câu lạc bộ pháp luật (15 Câu lạc bộ ”Tuổi trẻ phòng, chống tội phạm” tại 15 trường THPT, 17 Câu lạc bộ ”Thanh niên với pháp luật” tại 16 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh và 01 Câu lạc bộ ”Phụ nữ với pháp luật” tại xã Tịnh Khê).

Tuyên truyền thông qua công tác hòa giải ở cơ sở và Trợ giúp pháp lý: Hiện nay trên địa bàn tỉnh có 963 tổ hòa giải với 6.678 hòa giải viên ở cơ sở, các tổ hòa giải hoạt động tốt và mang lại hiệu quả cao (trong đó, tỷ lệ hòa giải thành là 70% - 85%, có nơi đạt 90%). Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh đã tổ chức gần 100 đợt truyền thông về TGPL đến tận cơ sở (thông qua đó, đã tư vấn, hướng dẫn pháp luật cho 800 lượt người là đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo); thực hiện hơn 1.000 vụ việc TGPL (trong đó, có 700 vụ việc đại diện, bào chữa, bảo vệ; 300 vụ việc tư vấn pháp luật; tỷ lệ vụ việc TGPL cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 60%/tổng số vụ việc TGPL) cho hơn 1.000 đối tượng là người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, gia đình chính sách, trẻ em, người khuyết tật và người già neo đơn,…đặc biệt là các tội phạm về mua bán trái phép, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy.

Thực hiện tuyên truyền trên Bản tin Tư pháp (4-5 số/năm, mỗi số in 1.000 cuốn phát về tận cơ sở). Cử hơn 50 lượt báo cáo viên pháp luật về các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh tuyên truyền, phổ biến các chuyên đề pháp luật bao gồm những chuyên đề pháp luật có liên quan đến công tác phòng, chống tội phạm (pháp luật về phòng, chống tham nhũng, hòa giải ở cơ sở, Bộ luật Hình sự,...); tổ chức tuyên truyền pháp luật hàng tuần trên Báo Quảng Ngãi, Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, qua đó giới thiệu các văn bản pháp luật mới, thông tin các hoạt động tư pháp và giải đáp nhiều tình huống pháp luật. Duy trì hoạt động tuyên tuyền pháp luật về phòng, chống tội phạm; phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trên địa bàn tỉnh trên Trang thông tin điện tử PBGDPL tỉnh và Trang thông tin điện tử của Sở; thực hiện sinh hoạt “Ngày pháp luật” hàng tháng để công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan được tập huấn các kiến thức pháp luật và kỹ năng về tuyên truyền pháp luật để tiếp tục tuyên truyền cho gia đình, xã hội góp phần phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật.

Phối hợp tham mưu ban hành Nghị quyết chính sách về phòng, chống ma túy

Để triển khai thực hiện các nhiệm vụ quy định tại Luật Phòng, chống ma túy năm 2021; Nghị định số 105/2021/NĐ-CP ngày 04/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Phòng, chống ma túy; Nghị định số 116/2021/NĐ-CP ngày 21/12/2021 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng, chống ma túy, Luật Xử lý vi phạm hành chính về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy và Thông tư số 62/2022/TT-BTC ngày 05/10/2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định việc quản lý và sử dụng kinh phí sự nghiệp từ ngân sách nhà nước thực hiện chế độ áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện ma túy bắt buộc; công tác cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng, cơ sở cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy; Sở Tư pháp đã phối hợp với Công an tỉnh thực hiện góp ý và thẩm định 01 đề nghị xây dựng Nghị quyết quy định chính sách thực hiện cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy, hỗ trợ người sử dụng trái phép chất ma túy bị quản lý trong thời gian thực hiện xác định tình trạng nghiện ma túy và hỗ trợ lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh (tại Công văn số 1484/STP-XDKT&TDTHPL ngày 17/10/2023 và Báo cáo số 02/BC-STP ngày 05/01/2024). Đồng thời, trên cơ sở đề nghị của Công an tỉnh, Sở Tư pháp đang thực hiện thẩm định đối với dự thảo Nghị quyết quy định chính sách thực hiện cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy, hỗ trợ người sử dụng trái phép chất ma túy bị quản lý trong thời gian thực hiện xác định tình trạng nghiện ma túy và hỗ trợ lực lượng chuyên trách phòng, chống tội phạm ma túy trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi.

Nhìn chung, trong phạm vi nhiệm vụ được phân công, Sở Tư pháp đã tổ chức triển khai các nhiệm vụ nghiêm túc, hiệu quả. Công tác rà soát các văn bản quy phạm pháp luật do HĐND, UBND tỉnh ban hành có nội dung về phòng, chống ma túy được thực hiện thường xuyên, đáp ứng yêu cầu. Công tác tuyên truyền, PBGDPL về phòng, chống ma túy được Sở thực hiện với hình thức, nội dung phong phú, đa dạng; có sự lựa chọn nội dung pháp luật phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng địa bàn. Việc tuyên truyền pháp luật có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị, địa phương, nắm chắc tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, bám sát các chương trình, kế hoạch và sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Bộ Tư pháp, từ đó chuyển tải các nội dung pháp luật theo nhu cầu và nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác tuyên truyền, PBGDPL. Ngoài việc tuyên truyền cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, Sở Tư pháp chú trọng tuyên truyền cho đối tượng là học sinh, thanh thiếu niên tại các xã, phường, thị trấn; đối tượng làm công tác PBGDPL tại cơ sở như cán bộ thôn, tổ dân phố, tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên ở cơ sở; các đối tượng khác thông qua các buổi nói chuyện, các lớp tập huấn chuyên đề tại cơ sở do các hội, đoàn thể và các địa phương tổ chức.