Sở tư pháp Quảng Ngãi: Năm năm thực hiện Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2021-2025
Công tác ban hành văn bản chỉ đạo, hướng dẫn phổ biến, giáo dục pháp luật theo Chương trình. Tham mưu UBND tỉnh trình Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành Nghị quyết số 31/2023/NQ-HĐND ngày 8/12/2023 quy định mức chi thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, chuẩn tiếp cận pháp luật và hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Trình UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành kế hoạch hằng năm triển khai thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trên địa bàn tỉnh, Kế hoạch triển khai thực hiện Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trong đó có việc thực hiện Chương trình và hơn 120 văn bản khác liên quan; tham mưu Hội đồng Phối hợp PBGDPL tỉnh (Hội đồng) ban hành các văn bản, kế hoạch triển khai nhiệm vụ, hướng dẫn thực hiện các đề án về PBGDPL của Hội đồng…
Hằng năm, Sở ban hành kế hoạch triển khai thực hiện công tác phòng, chống tội phạm; phòng, chống ma túy; phòng, chống mua bán người và thực hiện xây dựng phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (Kế hoạch số 20/KH-STP ngày 07/3/2022; Kế hoạch số 39/KH-STP ngày 04/4/2023; Kế hoạch số 22/KH-STP ngày 15/3/2024; Kế hoạch số 32/KH-STP ngày 26/5/2025)
Bên cạnh đó, 5 năm qua, Sở đã thực hiện 05 đợt rà soát đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật theo Thông tư số 10/2016/TT-BTP ngày 22/7/2016 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp: Chủ tịch UBND tỉnh ban hành 11 quyết định công nhận, miễn nhiệm, kiện toàn báo cáo viên pháp luật tỉnh. Các huyện, thị xã, thành phố đã rà soát, củng cố, kiện toàn, đảm bảo nguồn lực thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng cấp huyện được hiệu quả, đáp ứng yêu cầu thực tiễn tại địa phương. Qua thống kê đến nay, toàn tỉnh có 381 báo cáo viên pháp luật thuộc các cơ quan ở cấp tỉnh, 294 báo cáo viên pháp luật huyện và 2.174 tuyên truyền viên pháp luật của các xã, phường, thị trấn.
Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống mua bán người
Sở đã tham mưu Hội đồng tổ chức 15 hội nghị triển khai hơn 40 văn bản luật, trong đó có Luật Phòng, chống mua bán người; đăng tải Đề cương giới thiệu các luật trên Trang Thông tin điện tử PBGDPL tỉnh để tuyên truyền rộng rãi, cung cấp thông tin pháp luật cho các tổ chức, cá nhân có nhu cầu tìm hiểu, nghiên cứu.
Chủ trì, tổ chức 08 lớp tập huấn nghiệp vụ, kỹ năng tuyên truyền, PBGDPL cho các đối tượng báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật tại các huyện Nghĩa Hành, Sơn Tây, Sơn Hà, Sơn Tịnh và TP Quảng Ngãi (với mỗi lớp, hội nghị có gần 200 lượt người tham dự). Tổ chức lồng ghép trong các chương trình, đề án về PBGDPL 40 lớp tập huấn bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho báo cáo viên pháp luật huyện, hòa giải viên, tuyên tuyền viên pháp luật và những người có uy tín tại cộng đồng dân cư...Tham mưu Hội đồng tổ chức thành công 05 cuộc thi trực tuyến tìm hiểu pháp luật trong đó có Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật” (02 đợt thi) trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, với 33.942 lượt người dự thi; năm 2025, tham mưu tổ chức Cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ” trên địa bàn tỉnh với 30.323 lượt người tham gia dự thi.
Tuyên truyền, phổ biến pháp luật thông qua hoạt động hòa giải ở cơ sở: Trên địa bàn tỉnh hiện có957 tổ hòa giải với 6.698 hòa giải viên ở cơ sở, các tổ hòa giải hoạt động tốt và mang lại hiệu quả cao(trong đó, tỷ lệ hòa giải thành là 70% - 85%, có nơi đạt 90%). Công tác xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật được các cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm triển khai thực hiện thường xuyên hằng năm thông qua việc đánh giá, công nhận, tổng hợp công bố công khai cấp xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật theo quy định tại Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (năm 2024, có 161/173 đơn vị hành chính cấp xã đạt chuẩn TCPL; 07/173 đơn vị hành chính cấp xã chưa đạt chuẩn TCPL) .
Phát hành 05 số Bản tin Tư pháp/năm, mỗi số in 800-1.000 cuốn phát về tận cơ sở; biên tập, đăng tải tin, bài trên các Trang Thông tin điện tử PBGDPL tỉnh; Trang Thông tin điện tử Sở Tư pháp và nền tảng Zalo Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ngãi…; Tổ chức tuyên truyền pháp luật hằng tuần trên Báo Quảng Ngãi, Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh, qua đó giới thiệu các văn bản pháp luật mới, thông tin các hoạt động tư pháp và giải đáp nhiều tình huống pháp luật.
Sở Tư pháp đã phối hợp, góp ý các kế hoạch hàng năm của Công an tỉnh thực hiện Chương trình qua Ban Chỉ đạo 138 tỉnh; phối hợp tổ chức triển khai thực hiện Đề án “Nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL gắn với vận động quần chúng Nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở của lực lượng Công an nhân dân giai đoạn 2021 - 2027”.
Các hoạt động trợ giúp pháp lý
Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh đã tổ chức hơn 100 đợt truyền thông về TGPL đến tận cơ sở (thông qua đó, đã tư vấn, hướng dẫn pháp luật cho hơn 800 lượt người là đồng bào dân tộc thiểu số, người nghèo).
Tính đến nay, Trung tâm đã thực hiện hơn 1.000 vụ việc TGPL (trong đó, có 700 vụ việc đại diện, bào chữa, bảo vệ; 300 vụ việc tư vấn pháp luật; tỷ lệ vụ việc TGPL cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 60%/tổng số vụ việc TGPL) cho hơn 1.000 đối tượng là người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, gia đình chính sách, trẻ em, người khuyết tật và người già neo đơn,… Trong kỳ báo cáo, Trung tâm không thực hiện vụ việc nào liên quan đến nạn nhân bị mua, bán người.
Về quản lý, hướng dẫn, kiểm tra hoạt động hỗ trợ kết hôn, cho, nhận con nuôi
Tỉnh đã thực hiện đăng ký kết hôn cho 43.196 trường hợp, đăng ký nuôi con nuôi trong nước 71 trường hợp, nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài 2 trường hợp.
Nhìn chung, Sở Tư pháp đã tổ chức triển khai thực hiện bảo đảm các nhiệm vụ được giao tại Quyết định 521/QĐ-UBND ngày 08/4/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh. Công tác quản lý, hướng dẫn, kiểm tra hoạt động hỗ trợ kết hôn, cho, nhận con nuôi nhằm phòng, chống việc lợi dụng các hoạt động này để mua bán người; hoạt động trợ giúp pháp lý cho các đối tượng được Sở thực hiện thường xuyên, hiệu quả. Công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật được Sở thực hiện với nhiều hình thức, nội dung phong phú, đa dạng; có sự lựa chọn nội dung pháp luật phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng địa bàn. Ngoài việc tuyên truyền cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, Sở Tư pháp chú trọng tuyên truyền cho đối tượng làm công tác PBGDPL tại cơ sở như cán bộ thôn, tổ dân phố, tuyên truyền viên pháp luật, hòa giải viên ở cơ sở; các đối tượng khác thông qua các buổi nói chuyện, các lớp tập huấn chuyên đề tại cơ sở do các hội, đoàn thể và các địa phương tổ chức, nhất là các địa bàn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, những địa bàn trọng điểm về vi phạm pháp luật.